Wat is ergonomie en waarom is het zo belangrijk?
Sinds het ontstaan van de mens is hij op zoek naar hulpmiddelen om het zich makkelijker en minder vermoeiend te maken. Schoenen om te te stappen, stoelen om niet de hele dag te moeten blijven rechtstaan; een auto om ons te verplaatsen; enz. Ons leven zit vol van uitvindingen om het leven makkelijker te maken.
Nog steeds zijn we intensief op zoek om dit verder uit te werken. Desondanks blijven de mensen kampen met lichamelijke klachten. Er is dus een grote nood aan hulpmiddelen die ons het leven makkelijker maken, zonder ons lichaam pijn te doen. Ergonomie is de wetenschap die zich bezighoudt met het aanpassen van technische hulpmiddelen aan de behoeften, de capaciteit en de beperkingen van de mens. Dit kan onderverdeeld worden in drie specialisatiedomeinen: fysieke, cognitieve en organisatie ergonomie.
Fysieke ergonomie
Fysieke ergonomie houdt rekening met de menselijke anatomie, fysiologie en biomechanica in relatie tot de activiteiten. Het werk wordt aangepast aan de mens. Relevante topics voor de arbeidsmarkt zijn werkhouding, werkplekinrichting, correct zitgedrag achter de pc, het verplaatsen van lasten, aangepaste handgereedschappen,... Maar heel de wereld is op maat van de mens gebouwd: deuren vereisen niet teveel kracht om geopend te worden, winkelkarren verlichten het dragen van boodschappen, een lange borstelsteel maakt bukken overbodig en fietsen hebben verschillende maten zodat extreme houdingen vermeden worden.
Cognitieve ergonomie
Cognitieve ergonomie bestudeert de mentale processen zoals geheugen, denken en motorische reacties in de interactie tussen mens en systeem. Relevante topics hier zijn de mentale werkbelasting, beslissingen nemen, stress en interactie tussen mens en computer. Technologische producten zoals smartphones krijgen steeds meer functies, maar belangrijk is dat de gebruikers deze mogelijkheden kennen, begrijpen en eenvoudig kunnen gebruiken zonder teveel hulp van de handleiding. De mens zal moeten ingrijpen wanneer een computergestuurd proces fout loopt. Door de evolutie wordt de technologie steeds ingewikkelder terwijl de mensen minder moeten ingrijpen, waardoor die echter ook minder getraind zijn.
Organisatie-ergonomie
Organisatie-ergonomie focust op de volgende onderwerpen: communicatie, ontwerpen van werkplaatsen en -tijden, teamwork, participatieve ergonomie, telewerken en kwaliteitszorg. Een keuken is zo ingericht dat koken en afwassen vlot kunnen verlopen en de loopafstanden beperkt blijven. In arbeidssituaties is de achterliggende gedachte het creëren van een goede werksfeer die zorgt voor tevreden en productieve mensen.
